OKKATAŞI

Kiraz ilçesine beş km.
kala Karaman ve Yağlar köylerine ayrılan yolun tam karşısında yer alır
Okkataşı. Sağında Karaman ve yağlar köyleri, kuzeyinde Bozdağlar, doğusunda
Sarıgöl ve Alaşehir, batısında Ödemiş yer almaktadır. Kıble tarafında Üç
Şehitler Tepesinde yatan şehitler, her gün selam verirler Tekke Tepesi’nin Okka
taşına bakan yamaçlarından. Evliya Çelebi Oktaş’ından bahsetmiş midir bilinmez.
Ancak, Evliya Çelebi doğu küçük menderesi ziyaretlerinde, Birgi’den sonra,
Gülşen kazasını sonra Balyambolu kazasını ziyaret ettiğini söylüyor. Evliya
Çelebi’nin Gülşen kazası olarak kastettiği yer Kiraz olmalıdır. Uzman görüşleri
de bu istikamettedir.  Ancak, Romalıların bu yoldan savaş arabalarıyla
geçtiğini kadim tarih kitaplarından duyar gibiyim. ‘Küçük Asya’ kitabının
yazarı ünlü Fransız seyyah ve arkeolog Charles Texier, Okkataşı’ndan
bahsederken, burasını Doğu Küçük Menderes havzasının kapısı olarak niteler.
Kiraz denildiğinde Okka taşı, Okkataşı denildiğinde de Kiraz akla gelir. Kiraz
halkının belleğinde Okkataşı’nın ayrı bir yeri vardır. Gurbete çıkanlar
Okkataşına kadar uğurlanırdı eskiden. Tayini çıkan hatırı sayılır memurlar da
öyle. Okka Taşının yöre halkının belleğinde önemli bir yeri vardır. Okkataşı
Kiraz ilçesinin giriş kapısıdır. Okkataşı’na gelenler kendini Kiraz’a gelmiş
sayarlar. Bugüne kadar Arkeologlar tarafından Okkataşı ile ilgili yüzey
araştırması yapılmamıştır. Yapıldıysa da ben böyle bir bilgiye ulaşamadım. Bu
taşın buraya ne zaman ve nasıl konulduğunu bilemiyoruz. Eski medeniyetlerle bir
bağlantısı var mıdır? Kim ve kimler tarafından konulmuştur?  Bu konuda
saha araştırmaları yapan tarihçilerin de çalışmaları gerekmektedir. Kiraz ile
adeta bütünleşen bu efsanevi taş ile ilgili halk kültüründe hatırı sayılır bir
bilgi de yoktur. Ancak çevremden duyduğum bir menkıbeyi aktarmak istiyorum: “Hz. Ali düşmanın izini sürerek
Okkataşına kadar gelir. Atıyla Okkataşına çıkar ve zülfikâr isimli kılıcını
sallayarak zaferini ilan eder. Okkataşının üzerindeki izlerin Hz. Ali’nin
atının ayak izleri olduğu söylenir.” (1) Yakın tarihte,
Yunan askerleri Kiraz’ı işgal etmek için geldiklerinde Yağlar Köyü, Ozan Köyü,
Umurcalı Köyü ile Beydağ Gorga köylerinden toplanan efeler Buçuk Dağına çıkarak
cephe açmışlar ve oradan Okkataşını emniyete alarak Kiraz’ı savunmuşlardır.
Kirazlı Zeybekler Okkataşında toplanmışlar ve Birgi’yi Yunanlılardan kurtarmak
için ilk harekâtı buradan başlatmışlardır. Birgi’nin kurtuluşunda Kirazlı
Zeybekler kahramanca savaşarak Yunanı Birgi’den kovmuşlardır. Sonra Ödemiş’e
doğru hareket eden zeybekler Beşgöz mevkiinden Ödemiş’e girerek düşmana korku
dosta güven vermişlerdir. Okkataşı önemli kararların alındığı bir yerdir.
Okkataşının tarihsel anlamının yanında Kiraz halkı için kültürel ve manevi
anlamları da mevcuttur. Okkataşı, Yunan işgali sırasında zeybeklerin gözetleme
yeri olarak da kullanılmıştır. Orada pusular kurularak düşmana aman
verilmemiştir. Yerleşim olarak Kiraz, savunmaya elverişli tepelerden oluşur. Bu
tepeler stratejik önem taşımaktadır. Bu yüzden Kurtuluş Savaşında Yunan
askerleri Kiraz’da fazla kalamamışlardır. Okkataşından sürülen düşman biraz
ötede bulunan derede imha edilmişlerdir. Bu yüzdendir ki, bu
dereye    “ Gavur Öldü ”deresi
denilmektedir. Okkataşı, yavuklusunu askere uğurlayan genç kızların şahidi
olmuştur. Kimi zaman şairlerin ilham kaynağı, kimi zaman çobanların meskeni
olmuştur. Zaman gelmiş sabır taşı olmuştur gurbete oğlunu gönderen analar için.
Okkataşı’ndan ilham alan Kirazlı şair Yusuf Kamer’e kulak verelim:

 “ Çıktım dağlar başına/ Düştüm
düşman peşine / Ölüm fermanını yazdım / Kiraz Okkataşına / Efem efem!
Kirazlıyım efem / Hem güzel hem nazlıyım efem.”  (2) Tarih boyunca kim bilir, kimler geldi kimler geçti bu taşın
önünden. Dile gelse de konuşsa Okkataşı neler söylerdi neler geçmişten. Gurbete
gidenler, ona el salladılar bir gün tekrar kavuşabilmek için. Kervanlar hep bu
kapıdan geçerek Kiraz’a girdiler.  Her Kirazlının hatırasında Okkataşı ile
ilgili bir anısı vardır. Sanıyorum geçen yıl, duble yol çalışmaları sırasında
Okkataşı ismi ile adeta sembolleşen devasa kaya, makinalar ve kepçelerle
kırılarak yol çalışmalarında dolgu malzemesi olarak kullanılmıştı. Ogünlerde bu
konuya sosyal medya üzerinden dikkat çekilmeye çalışılmış, ancak muhatap
bulunamamıştı. Tarihin yükünü inadına omuzlarında taşıyan Okkataşını, somut
kültür varlığı olarak koruyamadık ve geleceğe taşıyamadık. Bugün Okkataşı
Mevkiinde çevre düzenlemesi yapılarak, sembolik de olsa bir Okkataşı
yerleştirilmelidir. Yapılacak olan mimari bir projeyle Okkataşı’na tarihi
misyon kazandırılmalıdır. Çevremizde bulunan il ve ilçelerin girişlerinde
yörenin tarihi ve kültürel değerleriyle sembolleşen projelere yer verildiğini
görmekteyiz. Bu vesile ile Kiraz Belediye Başkanı Sayın Saliha Özçınar
Hanımefendiye bir çağrıda bulunmak istiyorum.  Kiraz’a yapacağınız bu
hizmet inanın unutulmayacak, eseriniz bâki kalacaktır. Okkataşı mevkiinde bugün
yol çalışmaları devam etmektedir.  Kiraz’ın girişinde yapılacak olan böyle
bir çalışma ilçemize değer katacaktır. Okkataşı Kiraz ilçesinin kapısı olduğuna
göre, bu kapıya güzel ve anlamlı bir proje yapılması gerekir. Okkataşı Kiraz
için bir markadır ve böyle de kalmalıdır. Somut kültür varlığı olan Okkataşını
kıyamete kadar yaşatmalı ve korumalıyız. Başkanı olduğum Ödemiş Geleneksel
Sanatlar Derneği’nin Okkataşıyla ilgili yapılacak her türlü çalışmaya destek
vermeye hazır olduğunu belirtmek istiyorum. Okkataşıyla ilgili düşüncelerimi
yazmaya devam edeceğim.  Bir de bu projede   “Kiraz’a hoş geldiniz “ yazısı da olursa, aliyyülâlâ olacaktır. Sevgi ve
esenlikle kalınız efendim.

Küçükmenderes Doğuş
gazatesinde  Mehmet kamer beyin yazısı 

Mehmet beye duyarlılığı için teşekkür ederiz.