Geçen hafta Keles'in eski hanlarını konu alan bir yazı yazmıştım. Okuyucularımdan güzel dönütler aldım. Siz sahip çıktığınız müddetçe Kiraz'ın yakın tarihi ve kültürü ile ilgili yazılarımız devam edecektir, bundan hiçbir şüpheniz olmasın.
Geçen hafta Şükrü Hocaların Necati Bey'in Han Kahvesi'nde uzun yıllar ocakçılık yapan Suludereli Racun Amca'dan bahsetmiştim. Racun Amca; bugünlerde seksen yaşına merdiven dayamış, güzel yüzlü ve güzel sözlü bir yaşlı. Ödemiş'te ikamet ediyor. Ödemiş Arasta Çarşısı'nda bulunan sanat atölyemde beni ziyaret eder, Kiraz'a dair bildiklerini bana anlatırdı. Yaşlı olmasına rağmen yaşadığı ve işittiği hadiseleri günbegün hatırlıyordu. Ben de hem dinliyor hem de not alıyordum. Bu dostluğumuz yıllarca sürdü. Sohbetlerimiz sırasında aldığım notları sizinle de paylaşmak istedim. Bu, tarihin bana yüklediği bir görev oldu. Onun için Küçük Menderes Doğuş Gazetesi, sizin sahip çıkmasıyla yaşayacaktır. Ben de elimden geldiği kadar yazmaya devam edeceğim. Han Kahvehanesi'nde neler konuşulurdu, o tarihlerde gündem neydi merak ediyorsunuz sanırım. Bundan 50-60 yıl evvel Hacıların dükkanlarının tam karşısında Şükrü Hocaların hanı bulunuyordu. Hanın altında ise Han Kahvesi vardı. O tarihlerde insanlar kahve sohbetlerinde neler konuşurmuş, Racun Amca'nın rahmetli Kazık Ali'den dinlediklerini aktarıyorum.
Kiraz'ın Bayır mahallesinin batı yüzünde bir zamanlar Hekimoğlu Zeybeği hüküm sürmüştür. Hekimoğlu Zeybeği, çalı kakıcı zeybeklerden kabul edilirmiş. Hekimoğlu Zeybeği, milletin ırzına ve malına musallat oluyor, köylülere çok eziyet çektiriyormuş. Bu durum, Demircili Mehmet Efe'nin kulağına kadar gitmiş. Demirciliği Mehmet Efe, Kiraz'a gelir ve Hekimoğlu Zeybeği'ni yakalatır. Halkın şikayetlerini dinler. Hekimoğlu'nun bunlara vereceği bir cevabı yoktur. Hekimoğlu, Demircili Mehmet Efe'ye yalvarmaya başlar, "Efe, ben ettim sen etme! Efe, b....u yiyeyim, ne olur bana kıyma" dese de Demircili Mehmet Efe, Cumhuriyet Mahallesi'nde çınarların olduğu mevkide Hekimoğlu'nu çınar ağacına asar.
Kiraz İsabey Camii'ne giderken yolun sağ tarafında çınarların bulunduğu mevkide bundan 50 yıl evvel yedi adet tarihi çınar ağacı vardı. Beş tanesi, Ambarönü Sokak'ın sağındaki adada, diğer ikisi de İsabey Camii'nin kuzeyindeki adada bulunuyordu. Bu çınarları Ambarönü Sokak ikiye bölerdi. Şimdi bu çınarlardan eser kalmamıştır. Bugün mevcut olan çınarlar, sonradan dikilmişlerdir. Eski çınarlar, Kiraz'ın ilk kaymakamlarından Sabit Arlı tarafından sonbaharda çınar yapraklarının (gazellerinin) dökülerek etrafı kirlettiği ve temizliğinin zor olduğu gerekçesiyle kestirilmiştir.
Şemsiler Mahallesi'nden Musa Bey, Kiraz'ın kurtuluşuna katılmış zeybeklerdendir. Suludereli (Yağıhas) Helvacıoğlu Hüseyin Ağa'nın cins bir atı varmış. Musa Bey, bu atı Helvacıoğlu'ndan almak istiyormuş. Dostlarıyla haber salmış Helvacıoğlu'na. Fakat Helvacıoğlu'nun atı kıymetli olduğundan Musa Bey'e atını vermeye bir türlü yanaşmıyormuş. Ne ettiyse muvaffak olamamış Musa Bey. Bir gün, Helvacıoğlu'nun vurularak öldürüldüğü haber alınır. Aralarındaki husumetten olsa gerek halk arasındaki Musa Bey'in Helvacıoğlu'nu vurdurttuğu söylenir. Böylece Musa Bey de çok sevdiği ata sahip olur.
Şükrü Hocaların Han Kahvesi'nde sohbetlerimiz devam edecek inşallah. Sağlıcakla kalın, hoşça kalın efendim.
